Ragbi Günlükleri 24
Spor tarihinde birçok defa aynı aileden çıkmış yeteneklerin isimlerini duymuşsunuzdur. Kimi zaman anne-baba ve çocuklarının isimlerini telaffuz ederken kimi zamanda başarılı kardeşlerin isimlerini dilimizden düşürmemişizdir. Aynı veya farklı branşlarda adlarından söz ettirmiş ve yaptıkları spora reyting getirmişlerdir. Bu özel ve yetenekli genlere sahip bir aileden bahsedeceğiz bugün. Evet, Tuilagi kardeşlerden bahsedeceğiz. Hoş geldiniz…
Tuilagi, Samoalı bir aile tarafından kullanılan soyadı. Bu ailenin üyesi kardeşler, farklı zaman dilimlerinde ragbi sahnesine çıkmış ve isimlerinden söz ettirmişlerdir. Altı erkek kardeşin beşi, Samoa’yı bir dünya kupasında ve uluslararası düzeyde temsil ederken, kardeşlerin en küçüğü İngiltere vatandaşlığına geçmiş ve İngiltere adına uluslararası müsabakalara çıkmıştır. Tuilagi kardeşlerin hikâyesini bu hafta Ragbi Günlükleri’nde okuyacaksınız.
Fereti (Freddie) Tuilagi, 9 Haziran 1971’de Samoa’nın Apia kentinde doğdu. Yedi kardeşin en büyüğü olan Fereti, 1990’ların ve 2000’lerin ragbi oyuncusudur. Kanat ve merkez pozisyonlarında oynamıştır. İlk uluslararası deneyimini, 1991 yılında Yeni Zelanda’ya düzenlenen turneyle yaşadı. Samoa’nın 1991 Ragbi Dünya Kupası kadrosuna seçilmesine rağmen hiçbir maçta forma giyemedi. 1992-1995 yılları arasında Samoa ile Avustralya ve Güney Afrika’yı gezdi. 1995 Ragbi Dünya Kupası kadrosundaydı ve çeyrek finalde Güney Afrika’ya karşı mücadele etti.
1995 Dünya Kupası’ndan sonra, Halifax Ragbi Lig(13’lü Ragbi) takımıyla profesyonel bir anlaşma imzaladı. İki yılda 57 Süper Lig maçına çıkarak etkileyici bir performansla 26 try yaparak, skor katkısı sağladı. 1999’da St. Helens’e katıldı. Tuilagi ve St. Helens, 1999 Süper Lig Büyük Finali’nde Bradford Bulls ile karşılaştı. Bu maçta, her zamankinden farklı bir pozisyonda, secondrow’da oynamasına rağmen final maçını kazanarak şampiyon oldular. Yaşadıkları bu şampiyonlukla Dünya Kulüpler Şampiyonası’na katıldılar ve NRL(Avustralya Ligi) takımlarından Melbourne Storm’a karşı oynadılar. Oyuna kenardan katkı veren Fereti, Storm karşısında bir mağlubiyet yaşadı. 2000 yılı Süper Lig Büyük Finali’nde de sahaya çıkan Tuilagi, kazandıkları karşılaşmada bir de try yaptı. St. Helen ile çıktığı 35 karşılaşmada 11 try yapabilmeyi başarmıştı.
2000 yılının Haziran ayında St. Helens’ten ayrılmış ve Leicester Tigers ile anlaşma imzalamıştı. Samoa milli takımına geri dönen Tuilagi, 2002 yazında milli takımla bir turneye çıktı. Yeni Zelanda turnesine de seçilmesine rağmen, yaşadığı sakatlık sebebiyle o turneye katılamadı. Bu sakatlık, daha büyük bir organizasyonu, dünya kupasını kaçırmasına sebep oldu.
Tuilagi için Leicester macerası, 2002 Heineken Kupası zaferiyle başladı. 2003-04 sezonunda küçük kardeşi Henry’yle aynı takımda buluştular. Bir sonraki sezon, diğer bir kardeşleri Alesana da Leicester kadrosuna katılırken Fereti, Leicester’den ayrılmış ve Cardiff Blues ile anlaşmıştı.Cardiff macerasında sakatlıklar Fereti’nin peşini bırakmamıştı. Sınırlı sayıda maça çıkabildi ve 2005-06 sezonunda Fransa’ya, Castres Olympique’ye transfer oldu.
Tuilagi, emekli olduktan sonra şirketi Global Bro Sports ile yurtdışında oynayan Samoalılara menajerlik hizmeti sundu. 2008 ve 2009 yıllarında Leicester Falcons ile İngiltere Amerikan Futbol Ligi tecrübesi yaşayan Fereti, şimdilerde ülkesinde ragbi direktörlüğü yapıyor.
Enele ‘Henry’ Tuilagi, 12 Ağustos 1976’da doğdu. 1990larda, 2000lerde ve 2010larda ragbi oynama şansını yakalamış bir sporcudur. Hem 13’lü ragbi hem de 15’li ragbi deneyimi yaşamıştır. Samoa milli formasını da giyen Henry, İtalya, Fransa ve İngiltere’de kulüp takımlarında oynadı. 2002’de küçük kardeşi Alesena’nın da oynadığı Parma takımına katıldı ve bir sezon boyunca bu kulüpte oynadı. 2000 yılındaki Pasifik Şampiyonası kadrosuna, 8 numara pozisyonunda oynaması için ilk kez davet edildi. İki yıl sonra Fiji’ye karşı oynayacakları dünya kupası eleme maçında kardeşleri Fereti ve Alesena ile birlikte forma giyeceklerdi.
LeicesterTigers ile ilk sezonunda 24 maça çıkan Tuilagi, Tigers formasıyla ilk maçında rakipleri LondonIrish’e bir try yapmayı başardı. Kısa sürede Tigers kadrosundaki yerini sağlama alan Tuilagi, bir sonraki sezon, LondonWasps ile oynanan final maçında ayağı kırılınca ragbiye ara vermek zorunda kaldı.
Birçok Tuilagi kardeşin Leicester’da oynaması, bu aile ve takım arasında güçlü bağların kurulmasına da sebep oldu. Henry’nin kardeşi Alesena, Japonya’ya transfer olmadan önce Leicester’da oynamıştı. Diğer kardeşleri Fereti, Anitelea ve Sanele’de Tigers’ın eski oyuncularındandır. En küçük kardeş Manuda Temmuz 2020’ye kadar Leicester forması giydi.
Henry Tuilagi, ağabeyi Fereti’nin yanına Leicester’e katıldığında backrow pozisyonunda büyük bir etki yarattı. Gösterdiği performansla, Tigers taraftarlarının favori oyuncularından birine dönüştü. 2007 yılında Fransa’ya transfer olan Tuilagi, Perpignan forması giyecekti.
Tuilagi’nin kariyerinde 13’lü ragbi tecrübesi de bulunuyor. 1999 yılında 13’lü ragbi milli takımıyla ülkesi Samoa’yı temsil etmiştir.
Henry Tuilagi, spor tarihinin en güçlü sporcularından biri olarak da bilinmektedir. 250 kg’lik halterle çoklu tekrarlarda benchpress yapabiliyordu.
Alesena ‘Alex’ Tuilagi, 24 Şubat 1981’de doğdu. İnanılmaz derecede güçlü bir oyuncu olan Tuilagi, hızını ve gücünü iyi bir şekilde kullanıyor ve rakip savunmalara kâbus oluyordu. Böyle bir hız ve güç birleşimi, savunmaları oldukça zor durumda bırakıyordu. İngiltere, İtalya ve Fransa’da kulüp takımlarında forma giyen Alesena, birçok defa ülkesi Samoa’nın da formasını giydi.
Zaman içerisinde Tuilagi ailesiyle LeicesterTigers arasında oluşan güçlü bağın etkisiyle, Tuilagi kardeşlerin yolu bir şekilde Leicester’dan geçti. 25 Mayıs 2008’de Leicester Tigers, Yeni Zelanda 15’li ragbi takımının eski oyuncularından oluşan bir karmaya karşı maç yaptığında, tüm Tuilagi kardeşleri Leicester formasıyla mücadele etti.
Alesena, iki sezon oynadığı Parma’da, 2003-04 sezonunda ligin en çok sayı yapan ikinci oyuncusu oldu ve sezonu 12 try ile kapattı. Takımının katıldığı yarışmalarda yarı finale kadar yükselmesinde Alesena’nın payı büyüktü.
Samoa milli formasıyla ilk maçına Haziran 2002’de Fiji’ye karşı oynanan dünya kupası eleme maçıyla çıktı. 2006 yılının sonlarında oluşturulan Pasifik Adaları 15’li ragbi takımına seçilerek, Avrupa turuna katıldı. Samoa milli takımının 2007 Ragbi Dünya Kupası’ndaki başarılarında Alesena Tuilagi’nin önemli bir rolü bulunuyordu.
Tuilagi için 2010-11 sezonu çok parlak geçti. En iyi sezonunu yaşayan sporcu, kulübünün en çok try yapan oyuncusuydu. Aviva Premiership’te de ilk defa sayı kralı olarak sezonu bitiriyordu. Büyük Samoalı, sezon boyunca 17 try yaparken, bu sayıların 13’ünü Premiership’te, birini Northampton Saints’e karşı yarı finalde, üçünü de Gloucester’a karşı yapmıştı. Uzun yıllar küçük kardeşi Manu ile beraber oynayan Alesena, ağabeyi Henry’e karşı Heineken Kupası’nda, bir başka küçük kardeşi Anitelea’ya karşı da Premiership’terakip oldu. Tigers takımının oynadığı dokuz Premiership finalinin sekizinde oynayan AlesenaTuilagi, sadece 2009 yılında LondonIrish’e karşı oynanan finali cezalı olduğu için kaçırdı. 2006-07 finalinde yaptığı iki try ile maçın adamı seçildi. Samoa’nın 2011 Ragbi Dünya Kupası kadrosuna davet edilen Alesena, dört grup maçında da oynadı ve Namibia karşısında hat trick yapmayı başardı.
Leicester’da geçirdiği sekiz yılın ardından Japonya’ya transfer oldu. Üç sezon Japonya’da oynadıktan sonra tekrar İngiltere’ye, kardeşi Anitelea ile takım arkadaşı olmak üzere Newcastle Falcons’a katıldı.
17 Temmuz 2011’de Samoa, tarihi bir galibiyet aldı. Sidney’de Avustralya ile oynadıkları test maçından 32-23 galip ayrılan Samoa’da Tuilagi, takımının ilk sayısını yapmıştı.
Anitelea ‘Andy’ Tuilagi, 5 Haziran 1986’da doğup, Samoa’nın uluslararası ragbiye kazandırdığı yeteneklerden biridir. Merkez veya kanat pozisyonlarında oynamaktadır. Aviva Premiership kariyerine LeicesterTigers ile başlayan Andy, bir sezonluğuna Leeds Tykes’a kiralık gönderildi. Kiralıktan döndükten sonra Leicester ile sözleşmesini sonlandıran Andy, Yorkshire Carnegie’e katıldı.19 Ağustos 2008 günü Sale Sharks ile dört yıllık bir sözleşme imzalayan Andy Tuilagi, kontratının üçüncü yılı olan 2011’de takımdan ayrılarak, Newport Gwent Dragons’a katıldı. İki sezon sonunda, formasını giydiği bu kulüpten de ayrılarak kardeşi Alesena ile buluşacağı Newcastle Falcons’a transfer oldu.
Temmuz 2005’te Tonga’ya karşı ilk defa milli formayı giydiğinde, bunu başaran en genç sporcu oldu. Samoa adına en çok sayı yapan oyuncu olmaya çalıştı.2007 Ragbi Dünya Kupası kadrosuna seçilmesine rağmen sakatlık yaşayıp, turnuvada forma giyemedi. Bu tarihten sonra uluslararası ragbide gözden düşerek, milli formadan uzak kaldı.
SaneleVavaeTuilagi, 15 Haziran 1988’de doğdu. Diğer erkek kardeşleri gibi Samoa’yı milli formayla temsil etti.2008 IRB Gençler Dünya Şampiyonası’nda Samoa U20 takımı için oynadı. Ayrıca 2010 IRB Pasifik Ragbi Kupası’nda Savaii Samoa’yı temsil etti. 2015 Dünya Ragbi Pasifik Uluslar Kupası’nın açılış turunda ABD’ye karşı ilk kez sahne aldı.
EtualeManusamoa ‘Manu’ Tuilagi, 18 Mayıs 1991’de Sisapoa’da doğdu. Tuilagi erkeklerinin en küçüğüdür. Ağabeyi Fereti’nin 1991 Ragbi Dünya Kupası kadrosuna seçildiği yıl doğduğundan, kendisi Manusamoa olarak adlandırıldı. Merkez poziyonunda ragbi oynamaktadır.
Kardeşlerinin yanına İngiltere’ye taşındıktan sonra, 2004 yılında ragbi oynamaya başladı. O tarihte ağabeyi Fereti, Cardiff Blues için oynuyordu. 15 yaşındayken Leicester Tigers’ın akademisine katıldı.
2010 yılında Manu, sınır dışı edilme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Ülkeye altı yıl önce tatil vizesiyle girdiği ve yasa dışı olarak ülkede kaldığı anlaşıldı. Karar temyiz edildikten sonra kendisine, süresiz oturma izni verildi.2009 yılında, Twickenham Stadı’nda oynanan 7’li ragbi turnuvasında Leicester forması giydi. Takım sadece ilk turda LondonWasps’ı yenmeyi başardı. 6 Kasım 2009’da Leicester formasıyla Güney Afrika karşısında mücadele eden Tuilagi, 22-17’lik skor ile kazanan taraftaydı. 2010-11 sezonunda Leicester’ın as takımında oynamaya başladı. Tigers Ragbi Direktörü Richard Cockerill, Tuilagi’nin as takımda düzenli forma giymesini ve çok geçmeden İngiltere milli formasını seçmesini beklediğini söyledi. Aynı sezon içerisinde, Tigers’ın değişilmez oyuncularından olmaya başlıyordu ve İngiltere Saksonları(B milli takım) kadrosuna çağırıldı. 14 Mayıs 2011’de Northempton Saints’e karşı oynadıkları yarı final maçında, rakip oyuncu ChrisAshton’ı yumrukladığı için sarı kart gördü. Yaptığından ötürü yoğun eleştirilere maruz kalan Tuilagi, on maç ile cezalandırıldı. Sonrasında cezası beş maça indirildi. 2013 Premiership finalinde Tigers yine Saints ile karşılaşıyor ve Manu, maçın kazanılmasına bir try ile katkı yapıyordu.
2014 yılının sonlarına doğru hamstring kasından sakatlanınca, Ocak 2016’ya kadar ragbiden uzak kaldı. Sahalara geri dönüş maçı yine bir Saints derbisiydi. Kenardan gelerek dâhil olduğu maçı Tigers, 30-27 kazandı. 2015-16 sezonunun geri kalan kısmında takımına katkı verebilecekti. Bir sonraki sezon, sağlık problemleri devam edecekti. 2016-17 sezonunun çoğunda oynayamayacak ve takımını yalnız bırakacaktı. Manu, sakatlıklarına çare bulabilmek umuduyla Samoalı bir üfürükçüye(witchdoctor) gitti. Bu üfürükçü, Tuilagi ile evlenen ve yaralanmalarına neden olan üç ruh bulduğunu iddia etti ve ruhları engellemek için Tuilagi’ye dört gün boyunca günde iki saat masaj yaptı.
10 Temmuz 2020’de Tuilagi’nin Leicester Tigers macerası sona erdi. Dünyayı etkisi altına alan pandemiden dolayı finansal durumu sarsılan Tigers’ın ücret indirim teklifini geri çevirdi. 13 Temmuz’da yeni takımı Sale Sharks’ın bir yıllık kontratını kabul etti.
Ocak 2011’de Manu, büyüdüğü ve ragbi oynamaya başladığı yer olan İngiltere’nin milli takımını tercih edeceğini açıkladı. İlk uluslararası deneyimini İngiltere Saksonları kadrosunda İtalya’ya karşı yaşadı. İngiltere’nin 45-17 kazandığı maçın ikini yarısında bir try yaparak skora katkı verdi. Haziran 2011’de, İngiltere’nin 2011 Ragbi Dünya Kupası aday kadrosuna da seçildi.
Tuilagi, İngiltere 7’li ragbi milli takımı kadrosunda da yer alıyordu. Mayıs 2010’da Londra Floodlit Sevens’ı kazanan kadrodaydı. 6 Ağustos 2011’de Twickenham’da Galler ile yapılan Dünya Kupası hazırlık maçında, İngiltere’yle ilk çıkışını yaptı.Johny Wilkinson’dan aldığı pasla, 44. dakikada bir sayı yaptı. İrlanda’ya karşı oynanan ve İngiltere’nin galibiyetiyle sonuçlanan hazırlık maçında da bir try yapmayı başardı. 2011 Ragbi Dünya Kupası boyunca İngiltere’nin düzenli oynayan bir oyuncusuna dönüşmüştü. En güçlü uluslararası performanslarından birini, 2012 yılı sonbaharında Yeni Zelanda’ya karşı gösterdi. İngiltere, son dünya kupası şampiyonu Yeni Zelanda’yı 38-21 yenerken, bu skorda İngiltere tarihinde Yeni Zelanda’ya karşı alınan en farklı skor oluyordu. İngiltere’nin bu zaferine üç try ile katkı yapan bir Manu Tuilagi vardı.
Tuilagi, Haziran 2014’ten sonra sakatlık ve disiplin nedenleriyle millli takımdan uzak kalmıştı. 2016 yılında, İngiltere’nin Altı Ulus Şampiyonası kadrosuna davet edilerek, milli takıma geri döndü. Daha sonra yeniden yaşadığı sakatlık problemlerinden dolayı İngiltere’nin Avustralya tur kadrosundan çıkartıldı.
2018 yılında, Avustralya karşısında milli takıma dönen Tuilagi, 37-18 kazandıkları maçın sonunda, 28. uluslararası galibiyetini alıyordu. Leicester Tigers’ta gösterdiği etkili performans ile İngiltere’nin Altı Ulus Şampiyona kadrosunda yer aldı. İngiltere, Galler’in ardından şampiyonayı ikinci sırada tamamladı.Manu Tuilagi, oyunculuk kariyerini etkileyen bir dizi olay karışmıştır. 2011 yılında, Leicester ve Northampton arasındaki Premiership yarı finalinde Chris Ashton’ı defalarca yumrukladığı için beş hafta süreyle ceza aldı. 2011 Dünya Kupası sırasında,sponsorlu bir dişlik taktığı için turnuvanın kurallarını ihlal etti ve 4.800 £ para cezasına çarptırıldı. İngiltere’nin Fransa’ya kaybedip dünya kupasına veda etmesinin ardından, bir feribottan Aucland limanına atladığı için Yeni Zelanda polisi tarafından tutuklandı ve RFU tarafından £ 3,000 para cezasına çarptırıldı.Eylül 2013’te, Lions ekibinin Downing Street’e yaptığı ziyaret sırasında,Başbakan David Cameron’un arkasından “tavşan kulağı” işareti yaptıktan sonra özür diledi.Mayıs 2015’te Tuilagi, iki kadın polis memuru ve bir taksi şoförüne saldırmaktan mahkûm edildi ve 6,205 sterlin para cezasına çarptırıldı. İngiltere teknik direktörü Stuart Lancaster, Tuilagi’nin Ocak 2016’ya kadar seçim için dikkate alınmayacağını ve dolayısıyla 2015 Dünya Kupası’nı kaçırdığını açıkladı.Ağustos 2017’de, bir dizi sakatlık sonrasında İngiltere kadrosuna yeniden katılan Manu, takım arkadaşı Denny Solomona ile sarhoş olarak takım oteline dönünce, koç Eddie Jones tarafından evlerine gönderildiler. 2018 Altı Ulus kadrosuna seçilmediler. Mart 2020’de Galler’e karşı oynanan Altı Ulus karşılaşmasında, Galli kanat oyuncusu George North’a yaptığı kuraldışı tackle ile hakem tarafından maçtan ihraç edildi. Bu müdahale ile dört haftalık bir ceza alsa da korona virüs sebebiyle liglerin durmasından dolayı maç kaçırmayacak.
Ragbi tarihinin dört ayrı on yıllık döneminde var olmuş bir aile Tuilagi’ler… Birden fazla neslin, oyunlarına sahada şahitlik etme fırsatı yakaladığı bir aile. Soy isimleriyle, ragbi dünyasında fenomen hale geldiler. Daha birçok nesil, Tuilagi soy ismini sahada izleyecek gibi gözüküyor. En büyük kardeş Fereti Tuilagi’nin oğlu Fred Tuilagi, babasının ve amcalarının izinden gidiyor. Yolu Leicester Tigers’tan geçen Tuilagi kervanına katılan Fred, 2018-19 sezonunda as kadroya yükselerek, amcası Manu Tuilagi’ye takım arkadaşı oldu. 2019-20 sezonunu İtalya’da geçiren Fred, Haziran 2020’de ağabeyi Brian Tuilagi ile birlikte London Scottish’e imza attı.
Belli ki bu sayfalardan Tuilagi ailesini anlatmaya devam edeceğiz ve onların keyif veren oyununu, daha birçok nesil izleme şansı yakalayacak.
